Τήρηση βιβλίων

Υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων.

Κάθε ημεδαπό ή αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κοι­νωνία του Αστικού Κώδικα, που ασκεί δραστηριότητα στην ελληνική ε­πικράτεια και αποβλέπει στην απόκτηση εισοδήματος από εμπορική ή βιομηχανική ή βιοτεχνική ή γεωργική επιχείρηση ή από ελευθέριο επάγ­γελμα ή από οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, καθώς και οι αστικές κερ­δοσκοπικές ή μη εταιρείες, αναφερόμενοι στο εξής με τον όρο «επιτηδε­υματίας», τηρεί, εκδίδει, παρέχει, ζητά, λαμβάνει, υποβάλλει, διαφυλάσ­σει τα βιβλία, τα στοιχεία, τις καταστάσεις και κάθε άλλο μέσο σχετικό με την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων που ορίζονται από τον Κώδικα αυτό, κατά περίπτωση.

Για το χαρακτηρισμό αλλοδαπού προσώπου κατά τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου, ως επιτηδευματία, αρκεί η ύπαρξη πραγματικής – φυσικής επαγγελματικής εγκατάστασης στην ελληνική επικράτεια, ανε­ξάρτητα από το χαρακτηρισμό αυτής ως μόνιμης ή μη από άλλες διατάξεις

Επιτηδευματίας για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος λο­γίζεται και κάθε αλλοδαπό νομικό πρόσωπο οποιασδήποτε μορφής που δεν έχει εγκατάσταση στην Ελλάδα, εφόσον αναγείρει ακίνητο εντός της ελληνικής επικράτειας ή πραγματοποιεί σε τέτοιο ακίνητο προσθήκες ή επεκτάσεις<font size=”1″>.</font> Τα αναφερόμενα στο προηγούμενο εδάφιο δεν ισχύουν για τα πρόσωπα της παραγράφου

Δεν θεωρούνται επιτηδευματίες

α) ο αγρότης και η αγροτική εκμετάλλευση που ορίζονται από τα άρθρα 41 και 42 του ν.2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α’), εφόσον δεν έχουν εν­ταχθεί για τη δραστηριότητα τους αυτή στο κανονικό καθεστώς του νό­μου αυτού,

β) το φυσικό πρόσωπο πλην του ελεύθερου επαγγελματία που πα­ρέχει υπηρεσίες περιστασιακά σε επιτηδευματία ή σε πρόσωπο της πα­ραγράφου 3 του άρθρου αυτού και το σύνολο των ετήσιων αμοιβών του δεν υπερβαίνει το όριο της παραγράφου 5 του άρθρου αυτού για αυτούς που παρέχουν υπηρεσίες, εφόσον δεν είναι επιτηδευματίας από άλλη αιτία,

γ) ο συγγραφέας δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος, ο συνταξιούχος για την πρώτη μετά τη συνταξιοδότηση του έκδοση βιβλίου και ο εισηγη­τής επιμορφωτικών σεμιναρίων δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος ή συν­ταξιούχος, εφόσον τα πρόσωπα αυτά δεν είναι επιτηδευματίες από άλλη αιτία,

δ) το φυσικό πρόσωπο που σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 3 του ν. 2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α’) δεν θεωρείται ότι ασκεί δρασ­τηριότητα υπαγόμενη στο Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, με την προϋπό­θεση ότι δεν έχει την ιδιότητα του επιτηδευματία από άλλη αιτία και πα­ρέχει υπηρεσίες προς τα πρόσωπα της παραγράφου 3 του άρθρου αυ­τού,

ε) το φυσικό πρόσωπο που συνδέεται με σχέση μίσθωσης έργου με φορέα εκτέλεσης ερευνητικού έργου το οποίο χρηματοδοτείται ή επι­χορηγείται γενικώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον δεν είναι επιτη­δευματίας από άλλη αιτία, το ποσό αυτών των αμοιβών του δεν υπερβα­ίνει το διπλάσιο του ορίου που ορίζεται από την παράγραφο 5 του άρ­θρου αυτού για αυτούς που παρέχουν υπηρεσίες και οι υπηρεσίες που παρέχει αφορούν αποκλειστικά το ερευνητικό έργο που χρηματοδοτείται ή επιχορηγείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

2.Τις υποχρεώσεις της προηγούμενης παραγράφου έχει και η κοινοπραξία επιτηδευματιών, που θεωρείται επιτηδευματίας για την ε­φαρμογή των διατάξεων του Κώδικα αυτού, εφόσον έχει ορισμένη επαγ­γελματική διεύθυνση, αποβλέπει στη διενέργεια συγκεκριμένης πράξης, αποδεικνύεται με έγγραφη συμφωνία, που κατατίθεται στην αρμόδια Δη­μόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) πριν από την έναρξη των εργασιών της, και τα μέλη της είναι, διαζευκτικά ή αθροιστικά: α) φυσικό ή νομικό πρόσωπο που το καθένα ασκεί δική του επιχείρηση ή ελευθέριο επάγ­γελμα, β) ομόρρυθμο μέλος διαφορετικής ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρίας, γ) αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο που ασκεί επιχείρηση εκτός της ελληνικής επικράτειας, με την προϋπόθεση ότι έχει λάβει αριθ­μό φορολογικού μητρώου στην Ελλάδα πριν τη συμμετοχή του στην κοι­νοπραξία και αυτή εκπροσωπείται από ημεδαπό φυσικό ή νομικό πρό­σωπο.

Η προϋπόθεση της διενέργειας συγκεκριμένης πράξης δεν απαιτεί­ται προκειμένου για κοινοπραξία επιτηδευματιών που έχει ως αντικείμενο εργασιών:

α) την αποκλειστικά εκτός της χώρας πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών ή προβολή και προώθηση ελληνικών προϊόντων με οποιον­δήποτε τρόπο, β) την εκμετάλλευση συγκοινωνιακών γραμμών πλοίων, γ) την εκμετάλλευση διεθνών λεωφορειακών γραμμών, δ) τη διενέργεια περιηγητικών πλόων και ε) την εκμετάλλευση, ρυμουλκών και ναυαγο­σωστικών πλοίων

Η επωνυμία της κοινοπραξίας απαρτίζεται από τα ονοματεπώνυμα ή την επωνυμία όλων των μελών ή τουλάχιστον του ενός εξ αυτών και τη φράση «και Σία».

Εξαιρετικά ως μέλη κοινοπραξίας μπορεί να υπεισέλθουν οι κληρο­νόμοι αποβιώσαντος μέλους, εφόσον προβλέπεται ρητά στο συμφωνητι­κό που κατατέθηκε στη Δ.Ο.Υ.

Σε κοινοπραξία μπορεί να συμμετέχει και άλλη κοινοπραξία, εφό­σον προβλέπεται από διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος.

Για όσες κοινοπραξίες προβλέπονται από άλλες διατάξεις, εφαρμό­ζονται οι διατάξεις της παραγράφου αυτής

3.Το Δημόσιο, το ημεδαπό ή αλλοδαπό νομικό πρόσωπο ή επιτ­ροπή ή ένωση προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, το αλλοδαπό νομικό πρόσωπο που δεν έχει εγκατάσταση στην Ελλάδα και αποκτά κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου στην ημεδαπή, οι ξένες αποστολές και οι διεθνείς οργανισμοί υποχρεούνται μόνο στη λή­ψη, έκδοση, υποβολή και διαφύλαξη των στοιχείων που ορίζονται ρητά από τον Κώδικα αυτόν.

Τα πρόσωπα αυτά, εκτός από το Δημόσιο όταν ενεργούν πράξεις παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών που υπάγονται στο φόρο προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) ή στο φόρο εισοδήματος θεωρούνται επι­τηδευματίες μόνο για τις δραστηριότητες αυτές και έχουν τις υποχρεώσε­ις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού

Οι αγρότες και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις που ορίζονται από τα άρθρα 41 και 42 του ν. 2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α’), εφόσον δεν έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς του νόμου αυτού, υποχρεούνται να εκ­δίδουν μόνο δελτίο αποστολής στις περιπτώσεις που ρητά ορίζεται από τον Κώδικα αυτόν.

5. Απαλλάσσονται από την υποχρέωση της τήρησης των βιβ-
λίων του Κώδικα αυτού και της έκδοσης των αποδείξεων λιανικής πώλη-
σης αγαθών και παροχής υπηρεσιών οι επιτηδευματίες φυσικά πρόσω-
πα, που πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη ετήσια διαχειριστική
περίοδο ακαθάριστα έσοδα μέχρι δέκα χιλιάδες (10.000) Ευρύ/^,3; από
την πώληση αγαθών ή μέχρι το αυτό ποσό από την πώληση αγαθών και
την παροχή υπηρεσιών, εφόσον στην περίπτωση αυτή τα ακαθάριστα
έσοδα από την παροχή υπηρεσιών δεν υπερβαίνουν τις πέντε χιλιάδες
(5.000) Ευρώ,ή μέχρι πέντε χιλιάδες (5.000) Eυρω από την παρο-
χή υπηρεσιών, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που εκμεταλλεύονται
φορτηγά πλοία του Ν. 27/75 (ΦΕΚ Α’ 77), των οποίων η συνολική χωρη-
τικότητα δεν υπερβαίνει τους πεντακόσιους (500) κόρους.

Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου της παραγράφου αυτής δεν εφαρμόζονται επί ελευθέρων επαγγελματιών, επί επιτηδευματιών που πραγματοποιούν ακαθάριστα έσοδα από χονδρικές πωλήσεις κατά ποσοστό τουλάχιστον εξήντα τοις εκατό (60%) ή εξαγωγές ανεξάρτητα από ποσοστό, επί επιτηδευματιών που υποχρεούνται στην τήρηση πρόσθετων βιβλίων της παραγράφου 5 του άρθρου 10 του παρόντος Κώδικα, ως και επί επιτηδευματιών που παρέχουν υπηρεσίες από επαγ­γελματική εγκατάσταση ή παρέχουν υπηρεσίες επισκευής ή συντήρησης τεχνικών έργων ή εγκαταστάσεων επιτηδευματιών ή μη. Ειδικά και ανε­ξάρτητα από το ύψος των ακαθάριστων εσόδων απαλλάσσεται από την τήρηση βιβλίων, ο πλανόδιος λαχειοπώλης, μόνο για τη δραστηριότητα αυτή

6.   Τα βιβλία και τα στοιχεία του Κώδικα αυτού τηρούνται στην ελλη-
νική γλώσσα και στο ελληνικό νόμισμα, εκτός αν έχει νομίμως επιτραπεί
η τήρηση αυτών κατ’ άλλον τρόπο. Τα στοιχεία που εκδίδονται για συ-
ναλλαγές με το εξωτερικό επιτρέπεται να διατυπώνονται σε ξένη γλώσσα και να αναγράφεται σ’ αυτά το ξένο νόμισμα στο οποίο γίνεται η συναλ­λαγή.

Η παράγραφος 1 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2§1 του π.δ. 134/1996 και

ισχύει σύμφωνα με το άρθρο 22 του ίδιου π.δ. από 1.8.1996. Η παράγραφος που αντικαταστά-
θηκε είχε ως εξής:

«1.Κάθε ημεδαπό ή αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κοινωνία του Αστικού Κώδικα ή αστική εταιρεία^, που ασκεί δραστηριότητα στην ελληνική επικράτεια και αποβλέπει στην απόκ­τηση εισοδήματος από εμπορική ή βιομηχανική ή βιοτεχνική ή γεωργική επιχείρηση ή από ελε­υθέριο επάγγελμα ή από οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, αναφερόμενο στο εξής με τον όρο «επιτηδευματίας», τηρεί, εκδίδει, παρέχει, ζητά, λαμβάνει, υποβάλλει, διαφυλάσσει τα βιβλία, τα στοιχεία, τις καταστάσεις και κάθε άλλο μέσο σχετικό με την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων που ορίζονται από τον Κώδικα αυτό, κατά περίπτωση.»

(α)Μετά τις λέξεις «αστική εταιρεία» υπήρχαν οι λέξεις «ή ένωση προσώπων» οι οποίες απα-λείφθηκαν με το άρθρο 21 §1 του ν. 2166/1993 και δεν ισχύουν σύμφωνα με το άρθρο 35 του ίδιου νόμου από 24.8.1993.

(2)Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 2 προστέθηκε με το άρθρο Τ§1 του ν. 3052/2002 και ισχύει σύμφωνα με το άρθρο 16 του ίδιου νόμου από 1.1.2003.

(3)Το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 27§1 του ν. 3522/2006 και ισχύει σύμφωνα με το άρθρο 39 του ίδιου νόμου από 1.1.2007. Το εδάφιο που αντικαταστάθηκε είχε ως εξής:

«Επιτηδευματίας για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος λογίζεται και κάθε αλλοδα­πό νομικό πρόσωπο οποιασδήποτε μορφής που δεν έχει εγκατάσταση στην Ελλάδα, εφόσον αποκτά κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου ή αναγείρει ακίνητο στην Ελλά­δα.»

Το εδάφιο αυτό είχε προστεθεί με το άρθρο 1§1 του ν. 3052/2002 και ίσχυσε σύμφωνα με το άρθρο 16 του ίδιου νόμου από 1.1.2003.

(4)   Το τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 2 προστέθηκε με το άρθρο 1§1 του ν. 3052/2002 και ισχύει σύμφωνα με το άρθρο 16 του ίδιου νόμου από 1.1.2003.

(5)   Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 2 προστέθηκε με το άρθρο 27§2 του ν. 3522/2006 και ισχύει σύμφωνα με το άρθρο 39 του ίδιου νόμου από 1.1.2007.

(6)   Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 27§3 του ν. 3522/2006 και ισχύει σύμφωνα με το άρθρου 39 του ίδιου νόμου από 22.12.2006. Το εδάφιο που αντικαταστάθηκε είχε ως εξής:

«Τις υποχρεώσεις της προηγούμενης παραγράφου έχει και η κοινοπραξία επιτηδευματιών, που θεωρείται επιτηδευματίας για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα αυτού, εφόσον έχει ορισμένη επαγγελματική διεύθυνση, αποβλέπει στη διενέργεια συγκεκριμένης πράξης, αποδεικ­νύεται με έγγραφη συμφωνία, που κατατίθεται στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) πριν από την έναρξη των εργασιών της, και τα μέλη της είναι φυσικά ή νομικά πρόσω­πα που το καθένα ασκεί δική του επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα ή είναι ομόρρυθμο μέλος διαφορετικής ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας.»

(7)     Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10§1
του ν. 2954/2001 και ισχύει σύμφωνα με το άρθρου 23 του ίδιου νόμου από 2.11.2001. Το εδά-
φιο που αντικαταστάθηκε είχε ως εξής:

«Η προϋπόθεση της διενέργειας συγκεκριμένης πράξης δεν απαιτείται προκειμένου για κοι­νοπραξία επιτηδευματιών που έχει ως αντικείμενο εργασιών την αποκλειστικά εκτός της χώρας πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών ή προβολή και προώθηση Ελληνικών προϊόντων με οποιοδήποτε τρόπο, καθώς και την εκμετάλλευση συγκοινωνιακών γραμμών πλοίων.»

Στο τέλος του δευτέρου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 2 η τελεία έγινε κόμμα και προστέθηκε η πρόταση «καθώς και την εκμετάλλευση συγκοινωνιακών γραμμών πλοίων» με το άρθρο 2§2 του π.δ. 134/1996 και ίσχυσε σύμφωνα με το άρθρο 22 του ίδιου π.δ. από 1.8.1996.

(8)   Τα τέσσερα τελευταία εδάφια της παραγράφου 2 του άρθρου 2 προστέθηκαν με το άρθρο 1§2 του ν. 3052/2002 και ισχύουν σύμφωνα με το άρθρο 16 του ίδιου νόμου από 1.1.2003.

(9)   Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 27§4 του ν. 3522/2006 και ισχύει σύμφωνα με το άρθρο 39 του ίδιου νόμου από 1.1.2007. Το εδάφιο που αντικαταστάθηκε είχε ως εξής:

«Το Δημόσιο και κάθε άλλο νομικό πρόσωπο μη επιτηδευματίας, οι επιτροπές και οι ενώσεις προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι ξένες αποστολές και οι διεθνείς οργανισμοί, υ­ποχρεούνται μόνο στην έκδοση, υποβολή και διαφύλαξη των στοιχείων που ορίζονται ρητά από τον Κώδικα αυτό.»

(10)Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 §3
του ν. 3052/2002 και ισχύει σύμφωνα με το άρθρο 16 του ίδιου νόμου από 1.1.2003. Το εδάφιο
που αντικαταστάθηκε είχε ως εξής:

«Τα πρόσωπα αυτά, εκτός από το Δημόσιο, όταν ενεργούν πράξεις παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών που υπάγονται στο Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), θεωρούνται επι­τηδευματίες μόνο για τη δραστηριότητα τους αυτή και έχουν τις υποχρεώσεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού.»

Η παράγραφος 4 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 27§5 του ν. 3522/2006 και
ισχύει σύμφωνα με το άρθρο 39 του ίδιου νόμου από 1.1.2007. Η παράγραφος που αντικατασ-
τάθηκε είχε ως εξής:

«Δεν υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίων και στην έκδοση στοιχείων, με εξαίρεση το δελτίο αποστολής, στις περιπτώσεις που ρητά ορίζεται από τον Κώδικα αυτόν, οι αγρότες και οι αγρο­τικές εκμεταλλεύσεις που ορίζονται από τα άρθρα 41 και 42 του ν. 2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α’), εφόσον δεν έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς του νόμου αυτού.»

Προηγούμενα, η παράγραφος 4 του άρθρου 2 είχε αντικατασταθεί με το άρθρο 1 §4 του ν. 3052/2002 και ίσχυσε σύμφωνα με το άρθρο 16 του ίδιου νόμου από 1.1.2003. Η παράγραφος που αντικαταστάθηκε είχε ως εξής:

«Δεν υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίων και στην έκδοση στοιχείων του Κώδικα αυτού, με εξαίρεση το δελτίο αποστολής της παραγράφου 2 του άρθρου 11, οι αγρότες και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις που ορίζονται από τα άρθρα 33 και 34 του Ν. 1642/1986, εφόσον δεν έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς του νόμου αυτού.»

Προηγούμενα, η παράγραφος 4 του άρθρου 2 είχε αντικατασταθεί με το άρθρο 9§1 του ν. 2753/1999 και ίσχυσε σύμφωνα με το άρθρο 26 του ίδιου νόμου από 17.11.1999. Η παράγρα­φος που αντικαταστάθηκε είχε ως εξής:

Δεν υποχρεούνται στην τήρηση των βιβλίων και στην έκδοση των στοιχείων του Κώδικα αυτού, με εξαίρεση το ημερολόγιο μεταφοράς και το δελτίο αποστολής της παραγράφου 2 του άρθρου 11, οι αγρότες και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις που ορίζονται από τα άρθρα 33 και 34 του ν. 1642/1986 για την εφαρμογή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΕΚ. Α’ 125), εφ’ όσον δεν έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς του νόμου αυτού.»

Η παράγραφος 5 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2§3»του π.δ. 134/1996 και
ισχύει σύμφωνα με το άρθρο 22 του ίδιου π.δ., από 1.1.1996. Η παράγραφος που αντικαταστά-
θηκε είχε ως εξής:

«Απαλλάσονται από την υποχρέωση της τήρησης των βιβλίων του Κώδίκα αυτού και της έκ­δοσης των αποδείξεων λιανικής πώλησης αγαθών και παροχής υπηρεσιών οι επιτηδευματίες φυσικά πρόσωπα, που πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη ετήσια διαχειριστική περίοδο ακαθάριστα έσοδα μέχρι ένα εκατομμύριο πεντακόσιες χιλιάδες (1.500.000) δραχμές από την πώληση αγαθών ή. μέχρι το αυτό ποσό από την πώληση αγαθών και την παροχή υπηρεσιών, εφόσον στην περίπτωση αυτή τα ακαθάριστα έσοδα από την παροχή υπηρεσιών δεν υπερβαί­νουν τις πεντακόσιες χιλιάδες (500.000)»δραχμές, ή μέχρι πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) δραχ­μές από την παροχή υπηρεσιών, καθώς και. τα φυσικά πρόσωπα που εκμεταλλεύονται φορτηγά πλοία του ν. 27/75 (ΦΕΚ Α’ 77), των οποίων η συνολική χωρητικότητα δεν υπερβαίνει τους πεντακόσιους (500) κόρους.

Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής δεν εφαρμόζονται επί ελευθέρων επαγγελματιών, ως-και επί επιτηδευματιών που πραγματοποιούν ακαθάριστα έσοδα από χονδρικές πωλήσεις κατά ποσοστό τουλάχιστον εξήντα στα εκατό (60%) ή εξαγωγές ανεξάρτητα από ποσοστό.»

Τα όρια ακαθαρίστων εσόδων του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 5 του άρθρου 2
έχουν τροποποιηθεί ως εξής:

Πώληση αγαθών   Παροχή υπηρεσιών

Από 1.7.1992 (π.δ. 186/1992, άρ. 2§5), δρχ.                 1.500.000                      500.000

Από 1.1.1996 (π.δ. 134/1996, άρ. 2§3), δρχ.                 1.800.000                      600.000

Από 1.1.2000 (ν. 2753/1999, άρ. 9§2), δρχ.                   2.500.000                   1.000.000

Από 1.1.2002 (ν. 2948/2001, άρ. 17§1), ευρώ                       7.500                           3.000

Από 1.1.2003 (ν. 3052/2002, άρ. 1 §5), ευρώ                        9.000                           4.000

Από 1.1.2007 (ν. 3522/2006, άρ. 27§6), ευρώ                    10.000                           5.000

Τα  τέσσερα τελευταία εδάφια της παραγράφου 5 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκαν με την παράγραφο 1 του άρθρου 19 του ν.3842/2010, ισχύουν με το άρθρο 92 του ίδιου νόμου από 01.07.2010 και είχαν ως εξής:

«Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου της παραγράφου αυτής δεν εφαρμόζονται επί ελευθέρων επαγγελματιών, επί επιτηδευματιών που πραγματοποιούν ακαθάριστα έσοδα από χονδρικές πωλήσεις κατά ποσοστό τουλάχιστον εξήντα τοις εκατό (60%) ή εξαγωγές ανεξάρτη­τα από ποσοστό, ως και επί επιτηδευματιών που υποχρεούνται στην τήρηση πρόσθετων βιβλί­ων της παραγράφου 5 του άρθρου 10 του παρόντος Κώδικα.

Ειδικά και ανεξάρτητα από το ύψος των ακαθάριστων εσόδων απαλλάσσεται από την τήρηση βιβλίων, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του παρόν­τος Κώδικα, ο πράκτορας κρατικών λαχείων και παιγνίων (ΠΡΟ-ΠΟ, ΛΟΤΤΟ και συναφή), ο εφημεριδοπώλης, ο υποπράκτορας εφημερίδων και περιοδικών και ο πλανόδιος λαχειοπώλης, μόνο για τις δραστηριότητες αυτές. Τα πρόσωπα αυτά, εάν διατηρούν και άλλο κλάδο πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, για την υποχρέωση τήρησης βιβλίων για τον κλάδο αυτό κρί­νονται αυτοτελώς».

(α)Το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 2 είχε αντικατασταθεί, με το άρθρο 27§7 του ν. 3522/2006 και ίσχυσε σύμφωνα με το άρθρο 39 του ίδιου νόμου από 1.1.2007 Το εδάφιο που αντικαταστάθηκε είχε ως εξής:

«Ειδικά, ανεξάρτητα από το ύψος των ακαθαρίστων εσόδων απαλλάσσονται:

α) Από την τήρηση βιβλίων, οι πράκτορες κρατικών λαχείων και παιγνίων (ΠΡΟ-ΠΟ, ΛΟΤΤΟ και συναφή), μόνο για τη δραστηριότητα αυτή, επιφυλασσομένων των διατάξεων της παραγρά­φου 2 του άρθρου 4 και της περίπτωσης ιβ’ της παραγράφου 5 του άρθρου 10, του παρόντος Κώδικα καθώς και οι εφημεριδοπώλες (υποπράκτορες εφημερίδων και περιοδικών).

β) Από την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων, τα φυσικά πρόσωπα που δεν θεωρείται ότι ασκούν δραστηριότητα υπαγόμενη στο Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, σύμφωνα με την πα­ράγραφο 1 του άρθρου 3 του Ν. 1642/1986 (ΦΕΚ Α’ 125), με την προϋπόθεση ότι τα πρόσωπα αυτά δεν έχουν την ιδιότητα του επιτηδευματία από άλλη αιτία και παρέχουν υπηρεσίες προς τα πρόσωπα της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού.»

Το τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 2 καταργήθηκε με το άρθρο 27§8 του ν. 3522/2006 και ίσχυσε σύμφωνα με το άρθρο 39 του ίδιου νόμου από 1.1.2007. Το εδάφιο που καταργήθηκε είχε ως εξής:

«Οι διατάξεις του πρώτου εδαφίου αυτής της παραγράφου εφαρμόζονται ανάλογα και κατά την καταβολή αμοιβών σε δικαιούχους, οι οποίοι συνδέονται με σχέση μίσθωσης έργου με φο­ρέα εκτέλεσης ερευνητικού έργου, το οποίο χρηματοδοτείται ή επιχορηγείται, γενικώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι ή συνταξιούχοι και δεν είναι επιτηδευ­ματίες από άλλη αιτία, εφόσον το ποσό αυτών των αμοιβών τους δεν υπερβαίνει το διπλάσιο του ορίου που αναφέρεται σε αυτές και το έργο που παρέχουν αφορά αποκλειστικά το χρημα­τοδοτούμενο από την Ε.Ε. ερευνητικό έργο.»

Το τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 2 είχε προστεθεί με το άρθρο 10§2 του ν. 2954/2001 και ίσχυσε σύμφωνα με το άρθρου 23 του ίδιου νόμου από 2.11.2001.

Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 2 που είχε προστεθεί με το άρθρο 16§1 του ν. 3763/2009, ίσχυσε σύμφωνα με το άρθρο 16 του ίδιου νόμου για τις διαχειριστικές περιόδους που άρχισαν από 1.1.2009 και αντικαταστάθηκε, είχε ως εξής:

«Επίσης απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων ο ασφαλιστικός σύμβουλος και ο συντονισ­τής ασφαλιστικών συμβούλων, εφόσον είναι φυσικά πρόσωπα, δεν έχουν επαγγελματική εγκα­τάσταση και δεν είναι επιτηδευματίες από άλλη αιτία».